Nauka gwary jako element kształtowania tożsamości lokalnej - górale polskich Pienin

Marcin Mastalski, magister, Akademia Ignatianum w Krakowie, Polska, ID Výzvy2017-520;      Abstract: Gwara jest odmianą języka ogólnonarodowego, na obszarach wiejskich w dawnych czasach była mową ojczystą, stanowiła podstawowe narzędzie codziennej komunikacji. Gwara góralska, a dokładnie pienińska, nie jest jednolita na terenie Pienin. Nie posiada ona pisma ani gramatyki, dominuje przekaz ustny. Gwara obecnie zanika, o czym świadczą rezultaty przeprowadzanych wśród dzieci i młodzieży badań własnych. Młode pokolenie na ogół nie ma świadomości, że gwara jest składnikiem dziedzictwa kulturowego oraz jak istotne znaczenie ma ich udział w miedzypokoleniowym przekazie ustnym. Na ogół w procesie wychowania i edukacji gwara zostaje wyparta poprzez doskonalenie ojczystego języka literackiego oraz naukę języków obcych. Liczne badania dowodzą, że znajomość
i posługiwanie się gwarą nie stanowi przeszkody w używaniu poprawnej polszczyzny i nauce języków obcych, wręcz przeciwnie - pomaga w nabywaniu i płynnym posługiwaniu się właściwym kodem językowym we określonych okolicznościach. Gwara stanowi element tożsamości lokalnej, która powinna być rozwijana z taką samą starannością, jak narodowa
i globalna.